Jak śledzić transakcje wykonane w sieciach blockchain?
W sieciach blockchain działa system opierający się na bazie danych, która jest współdzielona i synchronizowana w wielu lokalizacjach geograficznych oraz na serwerach rozmieszczonych na całym świecie. Każda transakcja wykonana w takim systemie posiada publicznych „świadków”, co uniemożliwia jednostkowy cyberatak na sieć. Uczestnik jest w stanie z każdego węzła w sieci uzyskać dostęp do całej historii transakcji i zawsze będzie ona identyczna. Ponadto wszelkie zmiany, które mają na celu uzupełnienie rozproszonej księgi, są kopiowane do wszystkich uczestników w sieci w ciągu kilku minut. Rozproszona księga może być opisana jako zbiór umów i transakcji w zdecentralizowanej formie, co znosi potrzebę kontroli przez centralny organ. Jest to swoista ochrona przed manipulacją, która eliminuje konieczność zaufania trzeciej stronie. Wszystkie informacje przechowywane w takiej sieci są całkowicie bezpieczne ze względu na odpowiednie metody szyfrowania kryptograficznego, jakie wykorzystuje.
W tradycyjnych finansach, jeśli ktoś zarzeka się, że wykonał płatność, ale środki nie dotarły na Twoje konto, nie jesteśmy w stanie tego w żaden sposób zweryfikować bez udziału pośrednika, za pomocą którego zostały on przetransferowane (np. banku). W sieciach blockchain sytuacja ta prezentuje się nieco inaczej. Na podstawie adresów publicznych nadawcy i odbiorcy jesteśmy w stanie dokładnie ustalić kiedy i jaka ilość środków została przesłana, a także ewentualne wszystkie adresy, które minęła po drodze.
Jak wyszukać transakcje w sieci bitcoina?
Strona służąca do eksplorowania łańcucha bloków jest jak wyszukiwarka, która zawiera wszystkie dane o historycznym, a także obecnym stanie łańcucha bloków. Pozwala na sprawdzenie dowolnego adresu pod kątem historii transakcji, obecnego salda czy postępu określonej płatności. Ponadto każda osoba mająca połączenie z Internetem może użyć eksploratora, aby wyświetlić wszystkie transakcje publicznego łańcucha bloków. Przykładem takiej strony, która umożliwia nam śledzenie łańcucha bitcoina jest np. https://www.blockchain.com/explorer
W przypadku ethera, do śledzenia możemy wykorzystać np. https://etherscan.io/
Dla litecoina będzie to np. https://live.blockcypher.com/ltc/
Parametry, które możemy śledzić za pomocą tego narzędzia to: cena, trudność kopania wyrażona w EH/s, ilość transakcji wykonanych w ciągu ostatnich 24 godzin, całkowity wolumen transakcyjny, a także średnią wartość transakcji. Ponadto możemy obserwować mempool, czyli wskaźnik który informuje nas o zagregowanym rozmiarze oczekujących transakcji do zatwierdzenia. Pozwala nam od dobrać ręcznie opłatę w taki sposób, aby przeszła w następnym bloku, jeśli robimy to manualnie. Możemy śledzić również, kiedy i przez kogo wykopane zostały ostatnie bloki, a także transakcje, które się w nich znalazły.
Znając hash ID określonej transakcji, lub adres publiczny nadawcy/odbiorcy jesteśmy w stanie sprawdzić przebieg transakcji jakie wykonywał on w ostatnim czasie. Bitcoiny w sieci transferowane są w transakcjach, po których zawsze zostaje ślad. Początek i koniec takiej operacji ma przypisaną określoną wartość UTXO, czyli ilość kryptowaluty, która pozostaje po jej wykonaniu. Po zakończeniu jej przetwarzania niewykorzystane dane wyjściowe są cofane jako wejściowe do poprzedniej operacji. Przesyłając bitcoiny które pochodziły z różnych grup transakcji nadane im zostaną inne outputy, ale będą one pochodziły z tego samego adresu. Z im większej ilości cząstkowych UTXO będzie pochodziła transakcja, tym większą opłatę będzie trzeba uiścić, ze względu na to, że do przetworzenia wymagana jest większa ilość danych. W powyższym przykładzie widzimy, że transakcja powędrowała na dwa różne adresy. Jeden z nich należy prawdopodobnie do odbiorcy, a drugi do pośrednika, który czasami za wypłatę środków ze swojego serwisu pobiera cząstkową opłatę za przetworzenie transakcji.
Każda z transakcji ma swój unikalny hash, który jest jednorazowy dla każdej operacji. Możemy monitorować także status transakcji – pozwoli nam to sprawdzić czy jest ona przetwarzana czy utknęła w mempoolu (np. ze względu na niską opłatę, którą ustawiliśmy podczas jej przesyłania). Widać także czas w którym doszło do jej zatwierdzenia, wagę oraz blok w którym się znalazła. Opisana jest również sumaryczna wartość wychodząca i wchodząca na dany adres oraz opłata jaka został pobrana za jej przetworzenie, również w przeliczeniu na bajt.
Narzędzie to w pełni przetwarza otwarte dane, które znajdują się w sieci bitcoina. Pozwala na łatwe śledzenie przebiegu transakcji a także ich weryfikację. Trochę inaczej sytuacja ta wygląda np. w sieci monero, gdzie przejrzystość sieci blockchain jest o wiele mniejsza, ze względu na fakt iż skupia się ona głównie na prywatności. W przypadku tej kryptowaluty, często możemy na portfelu zauważyć, że jest on zdesynchronizowany z siecią, przez co może on błędnie pokazywać nasze saldo. Warto jest wtedy odświeżyć nasz portfel, poprzez ponowną synchronizację z siecią blockchain. Podczas odświeżania nie jesteśmy w stanie dokonywać transakcji, ale proces ten przebiega dość sprawnie. Po zakończeniu tego procesu, jeśli będziemy poprawnie zsynchronizowani z węzłami w sieci, otrzymane w ostatnich transakcjach środki pojawią się na naszym wallecie.
Pamiętaj, zawsze sprawdź czy transakcja została już zatwierdzona w sieci, ponieważ czasami zajmuje to nawet do kilku godzin (w zależności od ustawionej opłaty). Podczas przeprowadzania transakcji identyfikator generowany jest praktycznie od razu i to na jego podstawie możesz śledzić jej przebieg!