Kryptowaluta Z-cash - czym jest i jak działa?
Z-Cash jest to kryptowaluta, która bazuje ona na otwartym kodzie źródłowym bitcoina. Wykazuje do niego wiele podobieństw (jak np. maksymalna ilość - 21 milionów czy algorytm konsensusu (proof-of-work)), ale znacznie bardziej skupia się na mechanizmach prywatności, co pomaga zapewnić jej użytkownikom większą anonimowość. Mechanizmy prywatności są jednak preferencyjne i nie ma konieczności korzystania z nich jeśli nie mamy takiej potrzeby (w przeciwieństwie np. do Monero, gdzie mamy z góry narzucony sposób w jaki one funkcjonują i żadna z transakcji nie jest przejrzysta). Ułatwia to postępowanie w celach audytowych lub jeśli chcemy z jakichś innych względów zachować pełną przejrzystość (np. prowadzimy zbiórkę charytatywną). Prace nad projektem Z-cash rozpoczęły się w 2013 roku, a od 2016 roku stał się on w pełni funkcjonalny.
Mechanizmy prywatności w Z-Cash
Jeśli zdecydujemy się skorzystać z wdrożonych mechanizmów prywatności to wykorzystany zostanie rodzaj dowodu zerowej wiedzy zwany zk-SNARK, który zapewnia anonimowość posiadaczom tej kryptowaluty. Sprawia to, że taka transakcja ma zmieniony sposób udostępniania danych, ponieważ transakcje mimo tego że są emitowane do sieci pozostają zaszyfrowane, a ich weryfikacja jest możliwa właśnie poprzez wykorzystanie konceptu zero-knowledge proof. Walidatorzy, którzy stosują się do konsensusu panującego w sieci nie muszą znać szczegółowych danych z takiej transakcji, a mimo to są w stanie bez tego stwierdzić, czy jest ona poprawna czy nie. Głównym celem tego działania jest ujawnienie jak najmniejszej ilości danych obu stronom transakcji.
Po ustaleniu publicznych parametrów, które w tym przypadku narzuca konsensus sieci walidatorzy nie muszą wchodzić bezpośrednio w interakcje z użytkownikami, co pozwala zachować większą anonimowość, znosi konieczność wchodzenia w interakcje, a całość zajmuje bardzo niewiele czasu. Co ciekawe, mniej niż 10% adresów wykorzystuje ten mechanizm (posiada tzw. Z-adress) a znaczna większość użytkowników ma tendencję do przeprowadzania transakcji w jawny sposób (T-adress). Jeśli są one prowadzone jawnie wygląda to dokładnie tak samo jak w sieci bitcoina i każdy ma do nich wgląd na tych samych zasadach.